Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh: Nhà thờ Tộc Hồ, Xã Điện Tiến
1. Tên di tích: Nhà thờ Tộc Hồ
2. Loại di tích: Lịch sử cách mạng.
4. Quyết định: Đã được UBND Tỉnh Quảng Nam xếp hạng di tích cấp tỉnh theo quyết định Số: 440/QĐ-UB ngày 15/2/2005
5. Địa chỉ di tích:Thôn 3, Xã Điện Tiến, Thị xã Điện Bàn.
6. Tóm lược thông tin về di tích:
Nhà thờ tộc Hồ thuộc thôn 3, xã Điện Tiến, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam được UBND Tỉnh công nhận di tích lịch sử - văn hóa, theo quyết định số 440/QĐ-UB 2005. Diện tích bảo vệ 2.527 m2.
Nhà thờ tộc Hồ do con cháu trong tộc đóng góp xây dựng từ lâu để thờ cúng ông bà. Sau cách mạng tháng 8/1945, tộc Hồ không tổ chức cúng lễ linh đình ở nhà thờ như trước nữa mà để UBND xã sử dụng làm trường học. Ban đêm dạy các lớp bình dân học vụ. trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, nhà thờ là nơi cứu chữa, cất giấu, nuôi dưỡng thương binh trước khi vận chuyển về vùng tự do.
Từ năm 1948 đến năm 1954 là nơi hội họp, học tập đường lối chủ trương, chính sách của Đảng, bồi dưỡng Đảng viên, cán bộ của các tổ chức Đảng và đoàn thể trong xã.
Từ năm 1956 – 1969, Mỹ Diệm thực hiện chiến tranh đặc biệt ở miền Nam Việt Nam, chúng dồn dân, lập ấp chiến lược, lôi kéo dân vào các tổ chức đạo như: Thiên chúa giáo, Cao đài, Hòa hảo, nhận thấy tình hình có nhiều diễn biến phức tạp, đảng ta đã đề ra nhiệm vụ phải tổ chức, giữ lại lực lượng quần chúng, sau khi bàn xét, Đảng bộ xã quyết định thành lập khuôn hội Phật giáo do thượng tọa Thích Trí Minh Lâm tổ chức tại nhà thờ tộc Hồ do tộc đã hiến. Ở đây, bề ngoài là hình thức tuyên truyền đạo nhưng bên trong là cơ sở cách mạng của quần chúng. Rất nhiều đồng chí cán bộ của ta như Nguyễn Huy – Huyện ủy viên, Tưởng Thẹn , Hồ Cựu, Nguyễn Văn Đài, Hồ Xích đã trú ẩn ở đây. Các đồng chí đã dùng tẩm nhà thờ để làm hầm công sự, đi lại hoạt động cho đến ngày giải phóng mà không bị lộ.
Cũng tại nơi đây, những năm 1959, 1960, địch đã bắt ép hàng trăm người, tập trung thanh lọc, tùy theo từng đối tượng mà đưa đi học tập “Tố cộng”. Sau ngày giải phóng những người trong khuôn hội phật giáo này tự giải tán để bắt tay vào xây dựng và bảo vệ quê hương và giao trả lại nhà thờ cho tộc Hồ.